به گزارش پایگاه خبری پارس نماد داده ها، به گزارش تابناک اقتصادی؛ به تازگی احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در مراسمی پیرامون میزان واردات و صادرات کشور تا پایان هشتمین ماه سال اظهار داشت: در این هشت ماه، مجموعا ۲۴.۷ میلیون تن واردات به ارزش ۴۲.۱ میلیارد دلار داشته‌ایم؛ به لحاظ وزنی واردات ما حدود ۴ درصد افزایش و به لحاظ ارزشی حدود ۱۲ درصد افزایش داشته است. در ۸ ماهه امسال به لحاظ صادرات غیر نفتی ۹۰ میلیون تن به ارزش بیش از ۳۲ میلیارد دلار به لحاظ ارزشی داشته‌ایم که در مقایسه با سال گذشته ۲۷ درصد افزایش وزنی و ۱.۶ درصد به لحاظ ارزشی افزایش داشته است.

این آمار حکایت از منفی‌تر شدن تراز تجاری کشور به بیش از ۱۰ میلیارد دلار دارد، به گونه‌ای که پس از منفی شدن کسری تجاری مهرماه به رقم منفی ۷.۷ میلیارد دلار، حالا در پایان آبان ماه، باز هم این شاخص روند منفی داشته و به ۱۰.۱ میلیارد دلار رسیده است؛ روندی نگران کننده که با وجود هشدار‌های کارشناسان اقتصادی، وزیر اقتصاد ترجیح داد با بازی با آمار نفتی، این شاخص را مثبت کند.

خاندوزی با اشاره به اینکه تراز تجاری کشور در هشت ماهه اول امسال بیش از ۱۰ میلیارد دلار مثبت بوده است، تاکید کرد: اگر نفت را فاکتور بگیریم بخش مهمی از کسری‌های تراز تجاری غیر نفتی ما ناشی از اتفاقاتی است که در حوزه قیمتی در اقتصاد بین‌الملل رخ داده نه در داخل کشور؛ برای مثال محصولات پتروشیمی که بخش عمده‌ای از صادرات غیر نفتی ما هستند، حدود ۴۰ درصد کاهش قیمت جهانی داشتند.

این صحبت وزیر اقتصاد با واکنش رئیس کل اسبق بانک مرکزی مواجه شد. همتی در فضای مجازی نوشت: وزیر اقتصاد در اقدامی عجیب، کسری تجاری ۸ میلیارد دلاری ۸ ماهه را با اضافه کردن صادرات نفت، ترازتجاری مثبت ۱۰ میلیارد دلاری اعلام کرد. جهت اطلاع جناب خاندوزی تراز تجاری کشور با صادارات دارایی نفت معمولاً مثبت بوده و یک دستاورد جدید نیست؛ مهم این است که تراز غیرتجاری مثبت باشد.

حتی سلاح ورزی رئیس پرحاشیه اتاق بازرگانی هم واکنش نشان داد و گفت: وزیر اقتصاد فرموده‌اند، تراز تجاری کشور بیش از ۱۰ میلیارد دلار مثبت است. نصیحت دلسوزانه: آماربازی هم به اندازه آمارسازی خطرناک و گمراه کننده است.

واکنش وزارت اقتصاد چه بود؟

وزارت اقتصاد در واکنش به حواشی پیرامون تراز تجاری اعلام کرد: آمار ۸ ماهه ۱۴۰۲ تجارت خارجی نشان می‌دهد در این بازه زمانی مجموعا ۲۴.۷ میلیون تن واردات به ارزش ۴۲.۱ میلیارد دلار داشته‌ایم که به لحاظ وزنی واردات حدود ۴ درصد افزایش و به لحاظ ارزشی حدود ۱۲ درصد افزایش داشته است. در هشت ماهه امسال ۹۰ میلیون تن صادرات غیر نفتی به ارزش بیش از ۳۲ میلیارد دلار داشته‌ایم که در مقایسه با سال گذشته ۲۷ درصد افزایش وزن و ۱.۶ درصد به لحاظ ارزشی افزایش داشته است؛ هرچند بر اساس این آمار‌ها به ظاهر تراز تجاری غیر نفتی ما، مثبت نیست، با لحاظ نفت، تراز تجاری کشور بیش از ۱۰ میلیارد دلار مثبت بوده است.

اما چرا تراز تجاری غیرنفتی منفی است؟ بخش مهمی از کسری‌های تراز تجاری غیر نفتی ناشی از کاهش قیمت‌های جهانی به ویژه در حوزه محصولات پتروشیمی است که بخش عمده‌ای از صادرات غیر نفتی ما را تشکیل می‌دهد و حدود ۴۰ درصد کاهش قیمت جهانی داشتند. به همین دلیل، هرچند ۲۷ درصد افزایش وزن در صادرات غیر نفتی نسبت به مدت مشابه سال قبل داشتیم، کاهش قیمت‌های جهانی موجب شده به لحاظ ارزشی تنها ۱.۶ افزایش داشته باشیم. علاوه بر این، عدم پیچیدگی فناوری در اقتصاد ایران موجب شده که متوسط ارزش یک وزن ثابت از کالا‌های صادراتی کمتر از واردات به همان وزن باشد.

وزیر اقتصاد: مراقب باشیم وارد بی‌راهه‌ها نشویم

اشاره وزارت اقتصاد به مساله عدم پیچیدگی فناوری در اقتصاد ایران پیشتر نیز در سخنان خاندوزی وزیر اقتصاد مطرح شده بود. وزیر اقتصاد گفته بود: عدم پیچیدگی اقتصاد ایران به جهت فناوری موجب شده که متوسط ارزش یک وزن ثابت از کالا‌های صادراتی کمتر از عدد واردات باشد؛ برای مثال محصولات حجیم صادر و در مقابل یک دستگاه گوشی همراه و یا کالا‌هایی که فناوری بالاتری دارند با ارز بیشتری وارد می‌شوند. وی ادامه داد: اقدامات خوب در جهت جلوگیری از صادرات خام نارضایتی‌هایی را هم به دنبال داشته است و در جلسات مختلف با اتاق‌های سه گانه انجمن‌های تولیدی و فعالان حوزه صادراتی شاهد هستیم که نارضایتی بوده که چرا مجلس درباره صادرات خام فروشی ورود کرده، در حالی که هدف عوارض صادرات خام فروشی همین است که ما به سمت صادرات فناوری محور و کاهش خام فروشی پیش برویم. خاندوزی گفت: ما در جایی ایستاده‌ایم که اقتصاد نفتی تمرکزگرای دولت زده در ادوار طولانی گذشته به ما اجازه عبور از اقتصاد نفتی و توسعه صادرات غیر نفتی را نداده است تا دیگر بازیگر اصلی آن شرکت ملی نفت نباشد بلکه بازیگر اصلی آن صادرکنندگان است و منفعت اصلی را تولید کننده می‌برد.

خاندوزی یادآور شد: گذار از اقتصاد نفتی که سال‌ها میراث‌دار آن بوده‌ایم به سمت اقتصاد صادرات محور قابل رقابت با دنیاست و اگر ما هزار برنامه توسعه بنویسیم، اما این گذار را در آن لحاظ نکنیم موفق نخواهیم بود لذا باید ذینفعان اقتصاد نفتی و رانتی را به ذینفعان جدیدی که صادر کنندگان هستند تغییر دهیم. وی گفت: ما در مسیر حرکت به سمت اقتصاد غیر نفتی تولیدگرای صادرات محور باید مراقب باشیم که وارد بی‌راهه‌ها نشویم و آدرس غلط به ما ندهند.

وی ادامه داد: اما بیراهه‌ها کجاست؟ در تجاربی که در شرق آسیا و سایر نقاط دنیا داشته‌ایم بین راه و بیراهه تمایز قائل می‌شوند؛ یعنی اگر اقتصاد‌ها به دنبال رقابت پذیری هستند باید بر مبنای توانمند شدن درونی خود البته نه به معنای محصور شدن در داخل مرز‌ها بلکه به معنای اینکه ریشه‌های رقابت پذیری باید در داخل یک اقتصاد باشد، حرکت کنند و نباید با تنفس مصنوعی و کمک‌های موقت به این سمت بروند.

وزیر اقتصاد افزود: در تجارب کشور‌ها یا رقابت پذیری بر مبنای کیفیت و فناوری و یا بر مبنای مزیت‌های اسمی موقت یعنی بر مبنای نرخ ارز است، اما این نوع رقابت به معنای توانمند شدن تولید کنندگان برای رقابت با محصولات مشابه سایر کشور‌ها نیست. آنچه توانمندی بلند مدت ایجاد می‌کند توانمندسازی صادرات است. وی فتح بازار صادرات را بسیار مهم برشمرد و افزود: تاکید رئیس جمهور و تلاش دولت این است که آنچه بر مبنای دیپلماسی همسایگی و ارتباط با کشور‌های همسو دنبال می‌شود باید بر مبنای همین نوع رقابت و تقویت صادرکنندگان باشد تا بتوانند صادر کنندگان ما فاتح بازار صادرات دیگر کشور‌ها شوند. خاندوزی مواجهه تزیینی و تشریفاتی با صادرات را نادرست دانست و گفت: اگر می‌خواهیم تورم را کنترل کنیم باید ارزآوران کشور تقویت شوند و اگر قرار است رشد اقتصادی پایدار باشد، باید صادر کنندگان را تقویت کنیم بنابراین صادرات از نان شب برای اقتصاد ایران واجب‌تر و هم برای مهار تورم و هم رشد تولید حیاتی است.(تابناک)

انتهای پیام/ خبرنگار پایگاه خبری پارس نماد