متن

مجلس شورای اسلامی شرایط گمرکی وسایل حمل و نقل کالا را در مبادی مرزی تعیین کرد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز چهارشنبه در ادامه بررسی لایحه امور گمرکی مواد دیگری از این لایحه را به تصویب رساندند.
نمایندگان مجلس با تصویب مبحث وسایل نقلیه برای مقاصد تجاری در ماده 95 این لایحه مقرر کردند وسایل نقلیه برای مقاصد تجاری، به شناور، وسیله نقلیه آبی خاکی (هاورکرافت)، هواپیما، وسایل نقلیه جاده ای و ریلی که در حمل و نقل بین المللی برای حمل اشخاص و کالا به صورت تجاری، مورد استفاده قرار می گیرد، به همراه مقدار متعارف لوازم یدکی، ملزومات و تجهیزات، مواد روان کننده و سوخت موجود در باک های استاندارد که با این وسایل نقلیه حمل می شوند، اطلاق می گردد. این اصطلاح شامل محفظه های حمل بار (کانتینر) نیز می شود. مجلس طبق ماده 96 مصوب کرد وسایل نقلیه برای مقاصد تجاری، اعم از پر یا خالی، می تواند به صورت موقت یا عبوری وارد قلمرو گمرکی شود، مشروط بر اینکه در خارج به ثبت رسیده باشد و برای حمل و نقل داخلی مورد استفاده قرار نگیرد. این وسایل نقلیه در مهلت تعیین شده توسط گمرک باید بدون هر گونه تغییر به جز تغییرات ناشی از استهلاک از مرزهای رسمی کشور خارج شود. نمایندگان با تصویب ماده 97 گمرک را مکلف کردند وسایل نقلیه برای مقاصد تجاری به هنگام ورود و خروج فقط یک برگه اظهارنامه اجمالی ورودی یا خروجی بدون نیاز به اسناد دیگر، به منظور شناسایی و تسویه این وسایل نقلیه به گمرک تسلیم می کنند و به شرط سپردن تعهد، شرکت حمل و نقل ایرانی مربوطه از سپردن تضمین معاف می باشد. در تبصره یک این لایحه مقرر شد کالاهایی که با این وسایل نقلیه حمل می شوند و یا اشخاصی که با این وسایل نقلیه مسافرت می نمایند، تابع مقررات خاص خود می شوند. تبصره 2 مقرر می دارد وسیله نقلیه در صورت عدم خروج در مهلت مقرر با احراز سوء نیت مشمول مقررات قاچاق می شود. مجلس در ماده 98 مصوب کرد به انتقال کالاها تحت نظارت گمرک از وسیله حمل ورودی به وسیله حمل خروجی در محدوده یک گمرک که همان گمرک ورودی و خروجی از قلمرو گمرکی است رویه انتقالی اطلاق می شود. این انتقال به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم انجام می شود که وسایل حمل ورودی و خروجی همزمان یا با فاصله زمانی در محدوده یک گمرک حضور دارند تا عمل انتقال انجام گیرد.طبق تبصره این ماده نحوه تشریفات اظهار، ارزیابی و تحویل کالای انتقالی در آیین نامه اجرایی تعیین می شود.
نمایندگان مجلس با تصویب ماده 99 مقرر کردند کابوتاژ رویه ای است که بر اساس آن کالای داخلی از یک گمرک مرزی به گمرک مرزی دیگر در قلمرو گمرکی از راه دریا یا رودخانه های مرزی حمل می شود. کالایی که از لحاظ نزدیکی راه با رعایت صرفه تجاری از یک نقطه به نقطه دیگر قلمرو گمرکی از راه های زمینی مجاز با عبور از خاک کشور خارجی و همچنین کالایی که از راه دریا یا رودخانه های مرزی به مناطق آزاد حمل می شود در صورتی که برای مصرف در این مناطق باشد نیز مشمول مقررات کابوتاژ می شود. در این موارد هر گاه کالای کابوتاژی با وسایل نقلیه داخلی حمل شود وسیله نقلیه نیز تابع رویه کالای کابوتاژی است.

در تبصره این ماده مقرر شد نحوه تشریفات اظهار، ارزیابی، میزان تضمین و سایر شرایط مربوطه در آیین نامه اجرایی تعیین می گردد.
 در ماده 100 مقرر شد کالایی که صدور آن از کشور مجاز است و صدور آن مشمول پرداخت هیچ گونه وجهی نیست را می توان با انجام تشریفات و مقررات مربوطه به عنوان کابوتاژ حمل کرد. گمرک ایران می تواند با کابوتاژ کالای ممنوع الصدور یا طبق کالایی که به موجب قانون و مقررات مجاز مشروط است با اخذ تضمین یا تعهد با قیود دیگر موافقت کند. طبق ماده 101 هر گاه مدت اعتبار پروانه کابوتاژ برای رسیدن کالا به گمرک مقصد منقضی شود و تا سه ماه بعد از انتقاء آن از طرف صاحب کالا گواهینامه گمرک مقصد مبنی بر ورود کالا ارائه نشود آن کالا مانند کالای به مقصد نرسیده تلقی و به نحو زیر عمل می شود:
الف- در صورتی که کالای موضوع کابوتاژ از نوع مجاز باشد نسبت به اجرای تعهد یا تضمین ماخوذه اقدام و سپس پروانه خروجی صادر می شود.

ب- در صورتی که کالای موضوع کابوتاژ، کالای ممنوع الصدور یا مجاز مشروط باشد، مشمول مقررات قاچاق است و در صورت اثبات عدم سوء نیت فقط به ضبط تضمین یا پیگیری انجام تعهد اکتفا می شود. تا زمانی که جرم قاچاق اعلام یا وجه تضمین یا تعهد به درآمد منظور نشده است تحویل کالا با اخذ جریم انتظامی موضوع ماده 109 این قانون بلامانع است.
طبق تبصره این ماده  در مواردی که با ارائه مدارک و مستندات متعبر مورد تایید گمرک محرز شود کالای کابوتاژی در اثناء حمل به علل قوه قهریه از بین رفته است گمرک ایران مجاز است آن را به مقصد رسیده تلقی کند و علاوه بر دستور ابطال تضمین یا تعهد از تعقیب موضوع نیز خودداری کند.