متقاضی را از «سامانه یکپارچه اطلاعاتی مشتریان در بانک مرکزی» در چارچوب ضوابط شورای پول و اعتبار، استعلام نماید.
ماده۷۶ـ اعطای تسهیلات به متقاضیان دارای بدهی غیرجاری و یا سابقه چک برگشتی رفع سوء اثر نشده موجود در سامانه یکپارچه اطلاعاتی مشتریان در بانک مرکزی و قبول تعهدات برای آنان ممنوع است.
تبصره ـ اعطای تسهیلات و یا قبول تعهدات جدید برای اشخاصی که در چارچوب قوانین و مقررات مربوط نسبت به تعیین تکلیف بدهی غیرجاری خود با مؤسسه اعتباری اقدام نموده‌اند، از حکم مذکور در این ماده مستثنی می‌باشد.
ماده۷۷ـ مؤسسه اعتباری نمی‌تواند سهام خود را که متعلق به سهامداران آن است، برای تضمین تسهیلات اعطایی و یا تعهدات ایجاد شده به عنوان وثیقه بپذیرد.
ماده۷۸ـ مؤسسه اعتباری باید متناسب با هر یک از طبقات دارایی‌های خود، در چارچوب ضوابط ابلاغی بانک مرکزی، ذخیره کافی اختصاص دهد.
ماده۷۹ـ مؤسسه اعتباری موظف است همواره بخشی از دارایی‌های خود را در چارچوب ضوابط شورای پول و اعتبار به صورت دارایی‌های آنی نگهداری نماید.
ماده۸۰ ـ مؤسسه اعتباری موظف است اوراق بازرگانی، اسناد و دفاتر خود را مطابق با ضوابط شورای پول و اعتبار، نگهداری و امحاء نماید.
ماده۸۱ ـ ایجاد یا تعطیلی شعبه یا باجه یا نمایندگی مؤسسه اعتباری در داخل یا خارج کشور، در چارچوب ضوابط شورای پول و اعتبار امکان‌پذیر است.
ماده۸۲ ـ خرید و فروش اموال توسط مؤسسه اعتباری صرفاً در چارچوب ضوابط شورای پول و اعتبار مجاز می‌باشد.
ماده۸۳ ـ تملک دارایی‌های ثابت توسط مؤسسه اعتباری صرفاً با رعایت نسبت مانده خالص دارایی‌های ثابت به علاوه وثایق تملیکی به حقوق صاحبان سهام پس از کسر سود انباشته و سود قطعی نشده ابلاغی توسط بانک مرکزی مجاز است.
ماده۸۴ ـ مؤسسه اعتباری متناسب با میزان سپرده‌های دریافتی (اعم از ریالی و ارزی)، باید سپرده قانونی به میزانی که توسط شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود، نزد بانک مرکزی تودیع نماید.
ماده۸۵ ـ مؤسسه اعتباری موظف است نرخ کارمزدها را در چارچوب ضوابط ابلاغی توسط بانک مرکزی رعایت نماید.
ماده۸۶ ـ مؤسسه اعتباری باید براساس ضوابط ابلاغی بانک مرکزی، عملیات حسابداری، دفترداری و تهیه و تنظیم صورت‌های مالی خود را انجام دهد.
ماده۸۷ ـ نگهداری حساب‌های وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، شرکت‌های دولتی، شهرداری‌ها و همچنین مؤسساتی که بیش از نصف سرمایه آن‌ها متعلق به وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی و وابسته به دولت، شرکت‌های دولتی و یا شهرداری‌ها می‌باشد و انجام کلیه عملیات بانکی آن‌ها در داخل یا خارج از کشور توسط مؤسسه اعتباری با اجازه بانک مرکزی و در چارچوب ضوابط ابلاغی بانک یادشده امکان‌پذیر است.
ماده۸۸ ـ مؤسسه اعتباری در مقابل خساراتی که در اثر عملیات آن متوجه مشتریان می‌شود، مسئول و متعهد جبران می‌باشد. اعضای هیئت‌مدیره، مدیرعامل و سایر اعضای هیئت عامل مؤسسه اعتباری نیز مسئول خساراتی می‌باشند که به علت تخلف هر یک از آن‌ها، از قوانین و مقررات مربوط و یا اساسنامه مؤسسه اعتباری به صاحبان سهام و یا مشتریان وارد می‌شود.
ماده۸۹ ـ اعطای تسهیلات و یا قبول تعهدات توسط مؤسسه اعتباری، منوط به‌اخذ تأمین کافی می‌باشد.
ماده۹۰ـ خرید سهام مؤسسه اعتباری توسط مؤسسه اعتباری و شرکت‌هایی که مؤسسه اعتباری بر آن‌ها نفوذ یا کنترل مؤثر دارد، ممنوع می‌باشد.
ماده۹۱ـ هر سال بخشی از سود ویژه مؤسسه اعتباری که نباید از پانزده درصد آن کمتر و از بیست درصد بیشتر باشد، باید مطابق با ضوابط بانک مرکزی به عنوان اندوخته قانونی نگهداری شود. اندوخته قانونی پس از آن که به میزان سرمایه رسید، اختیاری است. مؤسسه اعتباری موظف است در هر سال بخشی از سود ویژه به میزانی که بانک مرکزی تعیین می‌نماید، به عنوان اندوخته احتیاطی نگهداری کند.
فصل نهم ـ نظارت
ماده۹۲ـ مؤسسه اعتباری موظف به رعایت تمامی قوانین و مقررات مربوط به‌مؤسسات اعتباری غیردولتی، مصوبات شورای پول و اعتبار، مفاد اساسنامه مصوب و بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های بانک مرکزی، می‌باشد.
ماده۹۳ـ مؤسسه اعتباری موظف است سامانه جامع اطلاعات مشتریان خود را به‌گونه‌ای ایجاد نماید که هرگونه اطلاعات و آمار مورد نیاز بانک مرکزی اعم از مالی یا غیرمالی را به صورت ادواری یا موردی و انفرادی یا تلفیقی حداکثر ظرف هفت روز در اختیار بانک یادشده قرار دهد. ماده۹۴ـ مؤسسه اعتباری باید در مقاطع زمانی سالانه، گزارشی از نظام مدیریت خطر (ریسک) و نظام کنترل داخلی خود را به بانک مرکزی ارایه کند.
ماده۹۵ـ بانک مرکزی می‌تواند نسبت به سلب صلاحیت حرفه‌ای اعضای هیئت‌مدیره، مدیرعامل و قائم‌مقام مدیرعامل مؤسسه اعتباری که از قوانین و مقررات مربوط و همچنین مفاد اساسنامه مؤسسه اعتباری تخطی نمایند، اقدام کند.
ماده۹۶ـ در صورتی که به هر دلیل، تعداد اعضای هیئت‌مدیره مؤسسه اعتباری از حدنصاب مقرر کمتر شود و برای مدت بیش از سه ماه، اقدامی برای تکمیل اعضای هیئت‌مدیره از سوی ارکان ذی‌صلاح مؤسسه اعتباری انجام نشود، بانک مرکزی باید ضمن سلب صلاحیت اعضای هیئت‌مدیره مؤسسه اعتباری، برای اداره امور مؤسسه اعتباری و تمهید مقدمات برگزاری مجمع عمومی، فردی را از میان خبرگان و متخصصین امور بانکی به عنوان سرپرست منصوب نماید. فرد منصوب دارای کلیه اختیارات هیئت‌مدیره مؤسسه اعتباری بوده و موظف است حداکثر ظرف هشت ماه نسبت به برگزاری مجمع عمومی برای انتخاب اعضای جدید هیئت‌مدیره اقدام نماید. در هر حال، مدت مسئولیت سرپرست تعیین شده توسط بانک مرکزی بیش از یک سال نخواهد بود. جبران خدمات سرپرست، به میزانی که بانک مرکزی تعیین می‌نماید، بر عهده مؤسسه اعتباری است.
ماده۹۷ـ مؤسسه اعتباری موظف است در صندوق ضمانت سپرده‌ها عضویت داشته و کلیه شرایط و ضوابط آن را رعایت نماید.
ماده۹۸ـ تشخیص موارد تخلف از مفاد این آیین‌نامه با بانک مرکزی است و با متخلفین مطابق قوانین و مقررات مربوط رفتار می‌شود.
فصل دهم ـ بازرس قانونی و حسابرس
ماده۹۹ـ بازرس قانونی و حسابرس مؤسسه اعتباری باید از میان مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران که در فهرست حسابرسان معتمد و مورد تأیید بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار نیز قرار دارند و یا سازمان حسابرسی، انتخاب شود.
ماده۱۰۰ـ مؤسسه اعتباری نمی‌تواند بازرس قانونی و حسابرسی را که برای چهار سال متوالی بازرسی و حسابرسی آن را بر عهده داشته است، برای سال بعد آن به عنوان بازرس یا حسابرس انتخاب نماید.
تبصره ـ چنانچه سازمان حسابرسی به عنوان بازرس یا حسابرس مؤسسه اعتباری تعیین شده باشد، از شمول قاعده فوق مستثنی است.
فصل یازدهم ـ لغو اجازه‌نامه تأسیس، انحلال، ورشکستگی و تصفیه
ماده۱۰۱ـ بانک مرکزی می‌تواند در چارچوب قوانین و مقررات مربوط از جمله قانون پولی و بانکی کشور و قانون تنظیم بازار غیرمتشکل پولی و مقررات شورای پول و اعتبار، نسبت به لغو اجازه‌نامه تأسیس مؤسسه اعتباری اقدام نماید. مؤسسه اعتباری که اجازه‌نامه تأسیس آن لغو می‌شود، از تاریخ الغای اجازه تأسیس، منحل شده و تا خاتمه تصفیه و آگهی آن، طبق دستور بانک مرکزی عمل می‌نماید.
ماده۱۰۲ـ انحلال اختیاری مؤسسه اعتباری موکول به طی مراحل قانونی و تعیین تکلیف نحوه بازپرداخت انواع سپرده‌ها و اعلام قبلی و مکتوب به بانک مرکزی و کسب موافقت بانک یادشده می‌باشد.
ماده۱۰۳ـ در صورت ورشکستگی مؤسسه اعتباری، تصفیه آن با نظارت بانک مرکزی و براساس قانون پولی و بانکی کشور، مقررات ناظر بر ورشکستگی در قانون تجارت و ضوابط صندوق ضمانت سپرده‌ها انجام می‌شود.
ماده۱۰۴ـ هرگاه مؤسسه اعتباری پس از انجام تشریفات قانونی مربوط منحل گردد، مدیران تصفیه مؤسسه اعتباری منحله به پیشنهاد رئیس کل بانک مرکزی و تأیید شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود. تمامی مراحل تصفیه مؤسسه اعتباری مطابق با قانون پولی و بانکی کشور و قوانین و مقررات مربوط انجام می‌شود.
فصل دوازدهم ـ ادغام
ماده۱۰۵ـ ادغام مؤسسه اعتباری با مؤسسات اعتباری دیگر به شکل یک‌جانبه (بقاء مؤسسه اعتباری پذیرنده ادغام و محو شخصیت حقوقی مؤسسات اعتباری ادغام شونده) و دو یا چند جانبه (محو شخصیت حقوقی مؤسسات اعتباری ادغام شونده و ایجاد یک مؤسسه اعتباری جدید) در چارچوب قوانین و مقررات مربوط و با موافقت بانک مرکزی و با رعایت ضوابط سازمان بورس و اوراق بهادار در این خصوص، پس از تصویب آن در مجمع عمومی فوق‌العاده تمامی مؤسسات مشمول ادغام، امکان‌پذیر می‌باشد.
ماده۱۰۶ـ در صورت ادغام، کلیه حقوق و تعهدات، دارایی‌ها، دیون و مطالبات مؤسسه اعتباری به مؤسسه اعتباری پذیرنده ادغام یا مؤسسه اعتباری جدید منتقل می‌شود.
فصل سیزدهم ـ سایر مقررات
ماده۱۰۷ـ مؤسسه اعتباری در مواردی که در این آیین‌نامه ذکر نشده است، تابع قوانین و مقررات جاری از جمله قانون پولی و بانکی کشور، قانون عملیات بانکی بدون ربا، قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (۴۴) قانون اساسی، قانون تجارت، قانون مبارزه با پولشویی، مصوبات هیئت‌وزیران، مقررات و ضوابط بانک مرکزی و سایر قوانین و مقررات مربوط و همچنین اساسنامه مصوب خود می‌باشد.
ماده۱۰۸ـ در صورت اشتغال به هرگونه عملیات بانکداری بدون رعایت مقررات این آیین‌نامه، بانک مرکزی مکلف به اعمال اقدامات لازم در چارچوب قانون پولی و بانکی کشور، قانون تنظیم بازار غیرمتشکل پولی و سایر قوانین و مقررات مربوط در مورد مؤسسات و افراد متخلف خواهد بود.
ماده۱۰۹ـ مقررات مغایر این آیین‌نامه از جمله مقررات ناظر بر تأسیس و شیوه فعالیت مؤسسات اعتباری غیربانکی موضوع مصوبات ۱۳/۴/۱۳۷۱ و ۳/۱۰/۱۳۷۳ شورای پول و اعتبار، آیین‌نامه نحوه تأسیس و اداره بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری غیردولتی مصوب جلسه ۱۲/۸/۱۳۸۸ شورای پول و اعتبار، از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه لغو می‌شوند.